Paragrafek chroni środowisko

Od kilku lat skazani segregują śmieci, prowadzą selektywną zbiórkę baterii, sadzą drzewka, biorą udział w akcjach „Sprzątanie Świata” i „Posadź swoje drzewko”, robią budki lęgowe dla ptaków, są również autorami tablic na jednej ze ścieżek edukacyjnych w lesie Nadleśnictwa Rybnik. Z kolei w parku przy ul. Eichendorffa w Raciborzu posadzili krzewy i drzewka m.in. wiśni ozdobnej, berberysu, irgi, jałowca chińskiego, tui zachodniej, trzmieliny i cisu.

Jak najłatwiej zrozumieć pojęcie zrównoważonego rozwoju dla środowiska? To proste. – To, co zabieramy środowisku, oddajemy mu z powrotem. Pojęcie zrównoważonego rozwoju odnosi się do wzajemnych powiązań między światem przyrody, społeczeństwem a ekonomią – mówi kpt. Marek Kwiecień, st. wychowawca ds. kulturalno-oświatowych, sportu i biblioteki w raciborskim Zakładzie Karnym.

Od kilku lat w placówce realizowany jest program ekologiczny. – Chodzi w nim o to, aby zachęcić skazanych do działań na rzecz ochrony przyrody, zwiększyć ich świadomość ekologiczną, kształtować właściwą postawę, aby można było liczyć, że po wyjściu na wolność oni również, jak całe nasze społeczeństwo, będą krzewicielami zrównoważonego rozwoju – wyjaśnia kpt. Kwiecień. To właśnie on kilka lat temu nawiązał kontakt z Fundacją Ekologiczną “Silesia” w Katowicach, zainicjował w więzieniu działania ekologiczne i uczynił z nich formę resocjalizacji. Jest autorem programu „Eko-paragrafek” który opracował w oparciu o zarządzenie dyrektora generalnego służby więziennej z 2004 roku.

O energii i wiatrakach

Co myślą o ekologii i zrównoważonym rozwoju skazani? – Zawsze segregowałem śmieci, może nie wrzucałem każdego plastiku do worka, ale pod domem miałem pojemniki do segregacji i korzystałem z nich. Dzięki „Paragrafkowi” z pewnością wiele zyskaliśmy. Jesteśmy bardziej świadomi, cieszymy się, jak nasze działania w zakładzie przynoszą efekty. A jednym z naszych małych sukcesów jest akcja wycofania plastikowych reklamówek z kantyny – mówi jeden z osadzonych. – Pracujemy w radiowęźle i tą drogą propagujemy ekologiczne działania. Raz w tygodniu prowadzimy pogadanki i ogłaszamy konkursy, np. selektywnej zbiórki baterii. Za każde 15 zebranych baterii osadzony jest nagradzany wnioskiem nagrodowym – dodają nasi rozmówcy.

A na jaki temat prowadzone są pogadanki? – Rozmawiamy np. o odnawialnych źródłach energii, o elektrowniach wiatrowych. Na drugi dzień zadajemy 10 pytań dotyczących wybranego tematu. Osadzeni odpowiadają na kartkach i również mają szansę na wniosek nagrodowy – odpowiadają osadzeni działający w radiowęźle.
Zbierają tony baterii

Skazani w Raciborzu sortują śmieci do wyznaczonych pojemników. Na wszystkich oddziałach są kolorowe worki do segregacji surowców wtórnych, a w ambulatorium znajdują się pojemniki na zużyte strzykawki i opatrunki. Z kolei w kuchni umieszczone są pojemniki do sortowania odpadów szklanych.

Osadzeni prowadzą także selektywną zbiórkę zużytych baterii i mają w tej dziedzinie spore sukcesy. – Ogłosiliśmy ogólnopolski konkurs ekologiczny pod nazwą „Bateria”. W minionym roku wzięło w nim udział 30 zakładów karnych i aresztów śledczych z całego kraju. Razem nazbieraliśmy 600 kg baterii, a dwa lata temu zebraliśmy 1,5 tony! – mówi kpt. Marek Kwiecień. „Pargrafek” bierze udział w ogólnopolskich konkursach zrównoważonego rozwoju i ma spore osiągnięcia. Kilka razy otrzymał Nagrodę Główną fundacji „Silesia” za najlepiej prowadzoną edukację na rzecz zrównoważonego rozwoju.

Od raciborskiego zakładu Czesi uczą się, jak program ekologiczny uczynić formą resocjalizacji skazanych.

Uczą się ekologii
Kółko Zrównoważonego Rozwoju „Paragrafek” zrzesza głównie osoby zatrudnione w zespole kulturalno-oświatowym. Od początku swojego istnienia aktywnie działamy na rzecz ochrony środowiska oraz promocji zdrowia poprzez organizowanie różnego rodzaju akcji o charakterze ekologicznym. Od początku istnienia „Paragrafka” w kole działało około 40 skazanych. Obecnie trzon najbardziej aktywnych stanowi dziesięć osób. „Pargrafek” jest pomysłodawcą wielu zajęć warsztatowych, kulturalno-oświatowych oraz profilaktycznych z zakresu uzależnień. Przybliża skazanym problemy ochrony powietrza, ochrony przed hałasem, ochrony gleby, przybliża zdrowy styl życia, zachęca do segregacji odpadów.

Iza Salamon