listy do redakcji
W numerze „Nowin Raciborskich” z 17 lutego 2009 roku ukazał się list do redakcji „Tu chodzi o wasze pieniądze”. List „eksperta” od finansowania szkół prywatnych zawiera jednak nieprawdziwe oskarżenia i informacje dotyczące finansowania oraz rozliczania otrzymywanych dotacji przez szkoły prowadzone przez Parafialne Towarzystwo Oświatowe w Gamowie.
Uchwała rady gminy o finansowaniu szkół nieprowadzonych przez gminę podjęta 30 grudnia ubiegłego roku musiała zostać podjęta na tej sesji jako realizacja wprowadzonej w lipcu 2008 roku zmiany ustawy o systemie oświaty. Podjęcie stosownej uchwały na następnej sesji 11 lutego br. mogło doprowadzić do niezgodności prawa miejscowego z ustawą, a do takich sytuacji nie powinno dochodzić. Złożenie projektu uchwały 30 grudnia było wykonaniem mojego obowiązku, a nie efektem nadgorliwości jak to określono w liście.
Nieprawdą są oskarżenia o braku od półtora roku uchwały zobowiązującej szkoły prywatne do rozliczania się z otrzymanych dotacji. Gdybym zgłosił taki projekt uchwały to na pewno działałbym niezgodnie z prawem. Precyzyjnie i wyczerpująco problem dotowania szkół publicznych i niepublicznych zawarło Ministerstwo Edukacji Narodowej w piśmie Nr DE-3-339-24/08 z 20 marca 2008 roku (dostępne na stronie internetowej MEN). Ministerstwo jednoznacznie określa, że ustawa o systemie oświaty (art.80 ust.4 i art.90 ust.4) upoważnia gminę wyłącznie do określenia technicznych warunków rozliczania dotacji dla szkół prowadzonych przez inne podmioty niż jednostka samorządu terytorialnego. Pozwolę sobie zacytować fragment ww. pisma, który nie budzi żadnych wątpliwości, co do zakresu stosowania przepisów prawa oświatowego:
„Ww. ustawa (czyli ustawa o systemie oświaty) nie formułuje żadnych ograniczeń w zakresie sposobu wydatkowania środków z przyznanej dotacji, stanowiąc jedynie, że dotacja przysługuje na każdego ucznia. Wprawdzie ust.4 w art.80 i art. 90 w wyniku nowelizacji dokonanej ustawą z dnia 11 kwietnia 2007 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 80, poz.542) otrzymał nowe brzmienie, w którym rozszerzono zakres upoważnienia dla jednostek samorządu terytorialnego na określenie również zakresu danych, które powinny być zawarte w rozliczeniu wykorzystania dotacji, lecz zmiana ta nie wpływa, w ocenie MEN, na zasady przyznawania i rozliczania dotacji, a tym samym nie ma żadnych podstaw prawnych uprawniających organ stanowiący do ustanawiania sposobu rozliczania udzielonych dotacji, który obejmowałby materię szerszą niż prawidłowość ustalenia wysokości przyznanej dotacji, tj. na każdego ucznia. Nakładanie przez organy dotujące na osoby prowadzące publiczne szkoły i placówki oświatowe oraz szkoły niepubliczne o uprawnieniach szkół publicznych i niepubliczne placówki oświatowe nie tylko obowiązku rozliczania się liczbą uczniów i wychowanków, co jest bezwzględnie uzasadnione, ale także obowiązku przedstawiania struktury rodzajowej wydatków poniesionych na działalność statutową, kopii dokumentów finansowo-księgowych itp. – należy zaliczyć do nieprawidłowości, bowiem przepisy ustawowe postępowania takiego nie przewidują.
Należy jednoznacznie stwierdzić, że rozliczanie dotacji podmiotowych nie powinno wiązać się z nakładaniem na dotowane przedmioty obowiązków wykraczających poza kryteria wyznaczające kalkulacyjny poziom dotacji, tj. faktyczną liczbę uczniów i wychowanków. Przepisy ustawy nie wprowadzają żadnych ograniczeń w zakresie sposobu wydatkowania tych środków na cele statutowe szkoły i placówki oświatowej.”
Zainteresowanych bliżej tematem dotowania szkół odsyłam także do uchwał Regionalnych Izb Obrachunkowych. I tak uchwałą nr 54/2008 Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej we Wrocławiu z dnia 16 lipca 2008 roku oraz uchwałą Nr 7/342/2008 Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Poznaniu z dnia 2 kwietnia 2008 roku stwierdziło nieważność uchwał w sprawie ustalenia trybu udzielania i rozliczania dotacji dla szkół niepublicznych. W uzasadnieniu kolegia obydwu izb stwierdziły nieważność uchwał, które m.in.: „nadgorliwie” nakładały na podmioty dotowane obowiązek rozliczania otrzymanych dotacji w pełnej szczegółowości poniesionych wydatków, tj. wynagrodzenia nauczycieli, wynagrodzenia pozostałych pracowników, pochodne od wynagrodzeń, opłaty za media, zakup materiałów i wyposażenia, etc. Rozliczenie poniesionych z dotacji wydatków w pełnej szczegółowości jest właściwe dla dotacji celowych. Natomiast dotacje przyznawane przez gminę innym podmiotom prowadzącym placówki oświatowe mają charakter dotacji podmiotowych (art.106 ust.2 pkt 2 ustawy z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych).
Przy podejmowaniu uchwał o dotowaniu i rozliczaniu szkół prowadzonych przez PTO w Gamowie na pewno nie doszło z mojej strony do nadgorliwości lub niedopełnienia obowiązków. Uchwały są zgodne z prawem i nie naruszają interesu gminy, co zostało sprawdzone przez nadzór prawny wojewody przez Regionalną Izbę Obrachunkową w Katowicach oraz prokuraturę w Raciborzu, gdyż już wcześniej złożono donos o nadużyciach przy dotowaniu szkół w Gamowie i Szonowicach, z którego jednak nic nie wyszło, ale jak widać można jeszcze te kłamstwa rozpowszechnić w prasie.
W poprzedniej kadencji władzę w gminie Rudnik sprawowali podobni „eksperci” od spraw oświatowych, co niestety doprowadziło do nieprawidłowości w sprawozdaniach statystycznych i do obecnych problemów finansowych gminy.
Odpowiadając autorowi listu do redakcji – nie wiadomo o co chodzi? To właśnie o to chodzi.
Alojzy Pieruszka wójt gminy Rudnik