Pochowany w świątyni dziewic

Drugim szefem pułku, w latach 1711 (12) – 1715 był generał – major, później generał – porucznik Ludolf von Pannwitz. Pochodził z rodziny żołnierskiej. Jego ojciec był brandenburskim kapitanem jazdy (Kapitän zu Roß), a także dyrektorem (starostą) powiatu Chociebuż (Cottbus). W służbie brandenburskiej przeszedł wszystkie stopnie kariery oficerskiej. W roku 1686, w nagrodę za męstwo okazane przy oblężeniu i zdobyciu Osen, został mianowany majorem. W tejże kampanii stracił oko. W roku 1694 mianowany był pułkownikiem i dowódcą (nie szefem) pułku dragonów Margraf Albrecht. 9 stycznia 1705 roku mianowany generałem – majorem, 29 stycznia 1712 roku został szefem późniejszego 12 pułku kirasjerów, wtedy zaś pułku dragonów (Regiment zu Pferde) Sayn-Wittgenstein. W roku 1715 awansował na stopień generała – porucznika kawalerii. Zmarł 18 lipca 1719 roku.

Ośmiolatek rotmistrzem

Kolejnym szefem pułku został w roku 1715 Wilhelm Gustav Erbprinz von Anhalt-Dessau. Książę był najstarszym synem słynnego Leopolda I księcia (Fürst) von Anhalt-Dessau zwanego powszechnie „Der Alte Dessauer” (stary Dessauer), który był najwybitniejszym reformatorem armii pruskiej swej epoki, generałem – feldmarszałkiem i jednym z najpopularniejszych dowódców armii pruskiej. Książę Wilhelm urodził się w roku 1699. Już w roku 1703 – czyli jako czterolatek został chorążym w pułku jazdy (kirasjerów) Gens d’armes v. Natzmer. Błyskawicznie awansował, w roku 1707 (jako ośmiolatek) został rotmistrzem sztabowym (Stabsrittmeister), w roku 1712 szefem kompanii, dwa lata później był już majorem, w 1715 roku podpułkownikiem (z patentem z 20 maja 1709 roku), 22 listopada 1715 roku, w wieku 16 lat, mianowano go szefem 12 pułku jazdy (kirasjerów) von Pannwitz. W roku 1722 mianowany został generałem – majorem, 10 lat później generałem – porucznikiem. Brał udział w wielu kampaniach wojennych, w wojnie 1734 roku nad Renem oraz z wojskami habsburskimi w kampanii włoskiej. Był wielce cenionym przez króla Prus Fryderyka Wilhelma I generałem. Zmarł dosyć niespodziewanie w roku 1737 w Dessau na ospę. Następnym szefem pułku był generał – major (później generał – porucznik) Benjamin Hieronymus de Cournauld Chevalier du Portail, urodzony w roku 1654 w Blois we Francji. Już w roku 1670 wstąpił do armii francuskiej, gdzie dosłużył się stopnia kapitana. Od roku 1687 służył w armii brandenburskiej. W roku 1702 został pułkownikiem, dwa lata później szefem pułku Graf l’Ostange zu Pferde. W roku 1705 otrzymał awans na stopień generała – majora, 30 listopada 1715 roku został szefem pułku von Pannwitz. 16 września 1717 roku Benjamina Hieronymusa de Cournauld Chevalier du Portail mianowano generałem – porucznikiem. W roku następnym przeszedł w stan spoczynku, zmarł w roku 1730 w Berlinie.

Syn szambelana bił się z Turkami

Piątym z kolei szefem pułku był pułkownik (później generał – major Georg Levin von Winterfeld. Urodził się w roku 1674 w Kutzerow (powiat Prenzlau w Brandenburgii). Jego ojciec był szambelanem na dworze elektora brandenburskiego. Od roku 1690 uczęszczał do gimnazjum w Szczecinie. W roku następnym był już kadetem w pułku piechoty nr 18 von Pann(e)witz. W latach 1692 – 1717 brał udział w wielu kampaniach wojennych, m.in. w roku 1717 w kampanii tureckiej księcia Eugeniusza Sabaudzkiego (Eugena von Savoyen), podczas której uczestniczył w zajęciu Belgradu. W roku 1692 był podoficerem, w 1694 chorążym, w 1701 porucznikiem, w 1702 kapitanem w służbie meklemburskiej, rok później awansował na stopień majora, od roku 1709 znowu był w służbie pruskiej w stopniu podpułkownika w pułku piechoty nr 7 (Margraf von Brandenburg). W latach 1710 – 1717 służył w pułku piechoty nr 3 (von Anhalt-Dessau). 30 lipca 1718 roku został szefem pułku jazdy du Portail (zu Pferde), czyli późniejszego pułku kirasjerów nr 12. 20 stycznia 1720 roku został awansowany do stopnia generała – majora. Szefem pułku był do swej śmierci w dniu 21 lutego 1728 roku.

Protegowany generała

W pięć dni po śmierci generała Winterfelda, 26 lutego 1728 roku, nowym szefem jednostki został mianowany pułkownik Arnold Christoph von Waldow. Urodził się 15 kwietnia 1672 roku w Stolzenfelde (Arnswalde) dzisiaj Stradzewo na Pomorzu. Jego ojcem był Christoph Sigismund von Waldow, rotmistrz w pułku generała – feldmarszałka von Derfflingera. Od 1691 roku studiował na uniwersytecie we Frankfurcie nad Odrą. Trzy lata później wstąpił do pułku dragonów von Wreech (później pułk kirasjerów nr 4). Dwa lata później został chorążym, w 1702 porucznikiem. Walczył m.in. w bitwach pod Malplaquet i Höchstädt, gdzie został ciężko ranny. W roku 1704 awansowany został do stopnia kapitana, rok później był już majorem. W roku 1712 został brygadierem i pułkownikiem w służbie meklemburskiej, a w roku 1715 brał udział w oblężeniu Stralsündu. W latach 1720 – 1723 pełnił nadal służbę w wojskach meklemburskich, mieszkając jednak w swych dobrach. Za sprawą generała von Schwerin przyjęto go ponownie do służby pruskiej w roku 1723 w stopniu pułkownika i szefa pułku Egelnu zu Pferde (kirasjerów nr 8). 28 lutego 1728 roku Arnold Christoph von Waldow został szefem pułku von Winterfeld zu Pferde (12 pułk kirasjerów). W roku 1731 awansowany został do stopnia generała – majora, w 1740 generała – porucznika.

List od króla

Warto dodać, że w latach 1734 – 1742 istniały w Prusach dwa pułki ciężkiej jazdy (kirasjerów), których szefowie byli braćmi i nosili te same nazwiska. Byli to Arnold Christoph von Waldow, szef 12 pułku kirasjerów oraz jego brat pułkownik Friedrich Sigismund von Waldow, który był szefem 8 pułku kirasjerów. Ten ostatni był 10 lat młodszy od swego brata Arnolda, więc przyszły „raciborski” 12 pułk nazywano pułkiem stary Waldow (altwaldowsches Regiment). Arnold Christoph von Waldow brał udział w I wojnie śląskiej, w roku 1741 został mianowany komendantem Wrocławia. W bitwie pod Chotusicami (Schlacht bei Czaslau-Chotusitz) 17 maja 1742 roku generał – porucznik von Waldow dowodził jazdą lewego skrzydła i prowadził drugi atak kawalerii pruskiej, przyczyniając się m.in. do zadania znacznych strat austriackiemu pułkowi huzarów von Festetitz. Tam też otrzymał ciężką ranę w głowę. Po bitwie król kazał mu wraz z pułkiem powrócić na kwatery do Wrocławia. W lipcu 1742 roku król Fryderyk II napisał do generała list, życząc mu szybkiego powrotu do zdrowia. Życzenia króla nie spełniły się i von Waldow zmarł 3 kwietnia 1743 roku w wyniku odniesionej pod Chotusicami rany. Pochowano go w kościele Elftausend Jungfrauenkirche (św. Urszuli i Jedenastu Tysięcy Dziewic, od roku 1946 Kościół Opieki św. Józefa) we Wrocławiu. Należy nadmienić, że syn generała von Waldow, porucznik Karl Ludwig von Waldow, ożenił się z Henriettą Albertiną von Trenk, siostrą słynnego i znanego w całej Europie ze swych wyczynów barona (Freiherr) Friedricha von der Trenck (1726 – 1794), porucznika, adiutanta Fryderyka II, kochanka siostry króla Fryderyka II księżniczki Amalie von Preußen, pisarza, awanturnika, oficera pruskiego i austriackiego.

cdn

---

Autor jest pasjonatem lokalnej historii, ma stopień naukowy doktora, naucza w Zespole Szkół Mechanicznych w Raciborzu. Spod jego ręki wyszło wiele książek poświęconych dziejom miasta.