Gdzie trafiają nasze pieniądze?
Jak się okazuje, my ubezpieczeni, choć stanowimy najliczniejszą grupę klientów ZUS, to niestety najmniej świadomą swoich praw, ale i obowiązków. Wciąż nie wiemy, gdzie trafiają nasze pieniądze ze składek, jaki to jest procent pensji, ani też dlaczego od zeszłego roku w ZUS oprócz swojego indywidualnego konta, mamy też tzw. subkonto, co się dzieje z naszymi składkami w OFE i kto wypłaci nam przyszłą emeryturę z II filaru. Na te i inne pytania odpowiada Katarzyna Lubszczyk, kierownik referatu w wydziale ubezpieczeń i składek w ZUS w Rybniku. Dziś pierwsza część rozmowy.
– Mówi się, że nasze składki na ubezpieczenie społeczne trafiają na indywidualne konto. Co to oznacza?
– Począwszy od 01.01.1999 Zakład prowadzi konto ubezpieczonego, z których każde oznaczone jest numerem PESEL. Informacje o danych gromadzonych na koncie ubezpieczonego reguluje art. 40 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Na koncie ubezpieczonego ewidencjonowane są m.in.
- dane zawarte w zgłoszeniu do ubezpieczeń;
- informacje o wysokości należnych i wpłaconych składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe, wypadkowe i zdrowotne oraz o wysokości należnej i odprowadzonej składki na otwarty fundusz emerytalny;
- od 1 maja 2011r. w ramach konta ubezpieczonego prowadzi subkonto, na którym ewidencjonuje się informacje o zwaloryzowanej wysokości wpłaconych składek na ubezpieczenie emerytalne i odsetek za zwłokę;
- informacje o zwaloryzowanym kapitale początkowym;
- informacje o zwaloryzowanej wysokości składek na ubezpieczenie emerytalne itd.
– Z pensji, jako pracownicy, blisko 40 proc. naszych pieniędzy to różnego rodzaju składki, podatki. Jaki jest faktyczny procent składek na ubezpieczenia społeczne, na ZUS, jakim my pracownicy jesteśmy obciążeni?
– Należy najpierw zaznaczyć, iż w ramach składek na ubezpieczenia społeczne, wyodrębniamy składki na ubezpieczenie emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe. Stopy procentowe tych składek kształtują się następująco:
- Składki na ubezpieczenie emerytalne wynoszą 19,52%, z czego ubezpieczony finansuje 9,76%
- Składki na ubezpieczenie rentowe wynoszą – 8,0%, z czego ubezpieczony finansuje 1,5%
- Składka na ubezpieczenie chorobowe wynosi – 2,45% w całości składkę finansuje ubezpieczony
- Składka na ubezpieczenie wypadkowe wynosi od 0,40%-8,12% - składki w całości finansowane przez płatnika składek
– Czy te składki są jakoś oprocentowane?
– Składki na ubezpieczenie emerytalne, które ewidencjonuje się na koncie ubezpieczonego podlegają waloryzacji
– Czy każdego ubezpieczonego ZUS informuje listownie raz do roku o stanie swojego konta? Co możemy tam wyczytać i na co powinniśmy zwrócić uwagę analizując podane dane?
Ubezpieczonym urodzonym po dniu 31.12.1948 r. ZUS jest zobowiązany do 31 sierpnia każdego roku przesyłać informacje o stanie konta w ZUS (tzw. I filar) według stanu na dzień 31 grudnia poprzedniego roku. Wyjątkiem będzie informacja za lata 2011 – 2012, którą ZUS wyśle w 2013 roku. Informacja ta zawiera dane o składkach:
Należnych- w przypadku ubezpieczonych niebędących płatnikami składek;? Wpłaconych – w przypadku ubezpieczonych będących płatnikami składek oraz osób współpracujących z osobami prowadzącymi działalność.
W informacji takiej zawarte są również dane o zwaloryzowanym kapitale początkowym, informacje o zwaloryzowanych składkach na ubezpieczenie emerytalne, informacje o składkach należnych i przekazanych do OFE. Przede wszystkim ubezpieczony otrzymując informację o stanie konta powinien sprawdzić swoje dane identyfikacyjne i adresowe; czy na informacji wykazane są wszystkie składki za dany rok. Zapisy znajdujące się na koncie ubezpieczonego dokonywane są na podstawie dokumentów przekazywanych za daną osobę przez płatnika składek (np. pracodawcę). W związku z tym, gdy ubezpieczony stwierdzi nieścisłości w informacji z ZUS, powinien w pierwszej kolejności zwrócić się do płatnika, aby ten sprawdził poprawność przekazanych do ZUS dokumentów i sprostował dane związane z ubezpieczeniami. W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości płatnik składek powinien – w terminie 30 dni od dnia przekazania ubezpieczonemu informacji o sposobie rozpatrzenia wniosku o sprostowanie danych – przekazać do ZUS korygujące lub brakujące dokumenty ubezpieczeniowe. Dopiero gdy płatnik nie znajdzie błędów w przekazanych dokumentach i tym samym nie uwzględni wniosku o sprostowanie danych lub gdy płatnik już nie istnieje, ubezpieczony powinien zwrócić się do ZUS o przeprowadzenie postępowania wyjaśniającego, przedstawiając dokumenty potwierdzające wysokość podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne oraz kopię informacji.
(Red)