Markowice miały swoje wojsko

Sprawdź czy piszemy o Twoim przodku, niegdyś jeźdźcu z prześwietnego pułku. Tutejsi mieszkańcy służyli władcy Prus.

Posiadamy nieco informacji źródłowych o szeregowych żołnierzach 12 pułku kirasjerów. Ich odszukiwanie jest pracą żmudną, bowiem ich nazwiska zachowały się jedynie w księgach parafialnych parafii leżących w okręgu (kantonie) werbunkowym pułku, w niewielu innych źródłach oraz w nielicznych spisach, głównie dezerterów, zachowanych w Tajnym Archiwum Państwowym Pruskiego Dziedzictwa Kulturowego (Geheimes Staatsarchiv Preussischer Kulturbesitz) w Berlinie – Dahlem. W tej części chciałbym Państwu przedstawić kirasjerów i nie tylko głównie z Markowic, ale także z Nędzy, Raszczyc, Ligoty, Kuźni Raciborskiej, Lasaków, Solarni czy Turza.

Z zachowanych zapisów wynika, że 29 czerwca 1767 roku w kościele farnym w Markowicach sakrament małżeństwa przyjęli 28-letni muszkieter Blasius Milits? z pułku Prinz Heinrich (Pułk Fizylierów nr 35) z 26-letnią Barbarą Niemtzin.

29 października 1769 roku w kościele w Raciborzu zawarli związek małżeński 26-letni Paul Spaleck (kirasjer w pułku generała von Dal(l)wig z 20-letnią Catriną Mulibock?.

21 kwietnia 1771 roku ślub w kościele w Kuźni zawarli 30-letni kirasjer z pułku generała Dallwiga Simon Bienia z 24-letnią Elizabeth Cieplick. 30 września tegoż roku w kościele w Kuźni Raciborskiej małżeństwo zawarli 25-letni Marcel Czogala jeździec z pułku generała Dallwiga i 19-letnia Johanna Poremba.

16 lutego 1772 roku w kościele filialnym w Raszczycach ślub zawarli 30-letni kirasjer w pułku generała Dallwiga Philippus Felix z Raszczyc i 26-letnia C…? Klinik córka zmarłego kirasjera Valentina Klinika z Kuźni Raciborskiej.

4 stycznia 1773 roku w kościele filialnym w Raszczycach ślub zawarli 26-letni Anton Depta kirasjer w prześwietnym królewskim pruskim pułku generała Dallwiga z 17-letnią …? Sobeczko, córką Balthazara Sobeczko.

8 czerwca 1773 roku w kościele filialnym w Raszczycach sakrament małżeństwa zawarli 26-letni kirasjer z pułku generała Dallwiga z 20-letnią Rosiną córką Jakuba Stazika z Kuźni Raciborskiej.

27 lutego 1775 roku w kościele w Kuźni sakrament małżeństwa zawarli 26-letni kirasjer w pułku generała Dal(l)wiga z kompanii rotmistrza (von) Rohr Matthias Palitza z 22-letnią Marianną Faika z Markowic.

30 kwietnia 1776 roku w kościele w Kuźni zawarli związek małżeński 26-letni jeździec z pułku generała Dallwiga Georg Gomulka z Nędzy z 24-letnią Marianną córką Georga Zym…? z Kuźni.

2 maja 1780 roku w kościele w Markowicach związek małżeński zawarli Martin Rompel, kirasjer z pułku generała Dallwiga z Markowic z Marianną Zwierzyna z Lasaków.

13 czerwca 1780 roku w kościele w Markowicach ślub wzięli Walentyn Wadula kirasjer z pułku generała Dallwiga z Cathariną Sobeczko z Markowic.

12 lutego 1781 roku w kościele w Kuźni Raciborskiej pobrali się 30-letni jeździec z kompanii przybocznej pułku generała von Wernera Valentin Potýka (Potyka) z 26-letnią Anną Mitrenga córką Adama Mitrengi z Kuźni. Świadkami ceremonii byli: Marcel Bozek i Mathias Mýtrenga (Mitrenga) z Kuźni. W ostatnim zapisku chodzi o 6 pułk huzarów (Husaren Regiment 6). Powstał on jesienią 1741 roku, żołnierzy werbowano początkowo z okolic Wrocławia i Oławy. Pierwszym jego dowódcą był hrabia Isidor von Hoditz, pułkownik wojsk cesarskich, który przeszedł na służbę pruską. Był to pułk górnośląski, bowiem stacjonował w przeważającym okresie swego istnienia (do 1806 roku) w wielu miejscowościach Górnego Śląska, także niedaleko Raciborza (Rybnik, Żory, Mikołów, Bytom, Kietrz). Co ciekawe, rekruci do jednostki werbowani byli przez pułki kirasjerów (także w ich kantonach) nr 4, 9, i 12, od 1798 roku tylko z dwóch ostatnich. W pułku tym więc, podobnie jak w 12 pułku kirasjerów, musiało służyć wielu żołnierzy z podraciborskich miejscowości.

9 października 1781 roku w kościele w Raszczycach sakrament małżeństwa zawarli 36-letni Johann Falkus z pułku Molwaý z kompanii Dzibisz, na co dzień chłop pańszczyźniany, z 25-letnią Agnetą Hadraczin. Świadkami byli Paul Tomczyg (Tomczyk) i organista markowicki, grający także w wielu okolicznych kościołach, Georg Heber.

31 października 1784 roku ślub w kościele w Kuźni (raciborskiej) wziął Jakob Potýka, jeździec w regimencie generała Dallwiga z Hedwik Kalenbin (Kalemba), urodzoną w Siedliskach. Świadkami uroczystości byli Martzal Kuska i Mathias Mýtrenga (MItrenga) obaj z Kuźni.

Mortzin Gartzorsz (Marcin Garncorz) z Nędzy, mający 24 lata, jeździec w pułku generała Dallwiga ożenił się 29 stycznia 1786 roku w kościele w Kuźni z Magdaleną (Marczal?) z Ligoty.

30 maja 1786 roku 22-letni Mathus Kovol jeździec z prześwietnego pułku generała Dallwiga pojął za żonę Agnes, córkę Jakuba Myśliwca z Kuźni. W tym samym dniu oraz w tym samym kościele odbyły się drugie zaślubiny jeźdźca z pułku generała Dallwiga. 24-letni Błasei Mýtrenga (Błażej Mitrenga) z Kuźni pojął za żonę 20-letnią Frantziskę Kurzeýa (Kurzeja), która pochodziła także z Kuźni. Jest to z pewnością rzadki przypadek jednoczesnego ślubu dwóch żołnierzy raciborskiego garnizonu. Obydwaj musieli uzyskać od swych przełożonych (zwykle dowódców kompanii) specjalne pozwolenia na ślub.

16 października 1786 roku w kościele w Kuźni ślub wzięli: 24-letni Jurek Pawlitza z Górek, jeździec w pułku generała Dallwiga z kompanii majora (von) Manstein z 20-letnią Theresią Myttrengą z Kuźni. Świadkami uroczystości byli Anton Masur i Martzal Kuska.

30 stycznia 1787 roku wzięli ślub w kościele w Markowicach 24-letni Valentin Okręt, kirasjer, jeździec w pułku generała Dallwiga z kompanii majora (von) Kaminietz i 21-letnia Agnes Dreslerýn z Sardzin (Żerdziny). Świadkami uroczystości byli Joseph Ulinský i organista Georg Heber.

W kościele w Raszczycach ślub wzięli 30-letni Johan(n) Valentin Jung z Raszczyc z kompanii (?) pułkownika (von) Zeitmatz stacjonującej w Berlinie z 38-letnią Sutanną Stavinogin (Stawinoga) z Raszczyc.

10 listopada 1788 roku 28-letni Johan(n) Syedlorz (Siedlorz), jeździec w pułku generała Dallwiga z kompanii majora (von) Zullov(w) i 26-letnia Ewa Vranykýn z Markowic zawarli ślub w kościele w Markowicach.

12 maja 1789 roku w kościele w Raszczycach ślub wzięli 24-letni Valentin Stawinoga z pułku generała Dallwiga z kompanii rotmistrza (von) Sý(y)dow oraz 20-letnia Anna Okrent(in) z Babic. Świadkami byli organista kościelny Georg Heber i Valentin Kostka z Babic.

10 stycznia 1792 roku w kościele w Raszczycach zawarli związek małżeński 24-letni jeździec w pułku generała Dallwiga z kompanii porucznika? (von) Elsnera Thomas Zarzýk i Ewa, córka Bartosza Czeslyk(a). Świadkami ślubu byli Fanz Grochot z Babic i Jacob Gawron z Raszczyc.

11 czerwca 1792 roku w kościele w Raszczycach wzięli ślub 26-letni Mathus (Mateusz) Zodzýorz (Zodziorz) z Turza, jeździec w pułku generała Dallwiga z kompanii majora (von) Kaminyetz(a) z 24-letnią Marianną Syrnikýn (Syrnik) z Nędzy. Świadkami byli tutaj Jakob Kostka z Turza oraz Jakob Gnýtka z Nędzy.

11 lutego 1794 roku w kościele w Raszczycach ślub zawarli 26-letni Anton Geiger (z pułku generała Dallwiga) z kompanii majora von Patzenský (Paczensky) z 20-letnią Marianną Gavlino z Nędzy. Świadkami uroczystości byli Franz Geiger i Josef Svidergal z Raszczyc.

25 lutego, także w kościele w Raszczycach ślub zawarli 25-letni Thomas Orzisek jeździec w pułku generała Dallwiga w szwadronie majora von Paszenský (Paczensky) z 33-letnią Marian(n)ą Koterba z Nędzy. Jak widać, urzędnicy, głównie księża, mieli wielkie problemy z poprawnym zapisywaniem nazwiska dowódcy kompanii w 12 pułku kirasjerów von Dallwiga, majora von Paczensky.

cdn.

Autor jest pasjonatem lokalnej historii, ma stopień naukowy doktora, naucza w Zespole Szkół Mechanicznych w Raciborzu. Spod jego ręki wyszło wiele książek poświęconych dziejom miasta.