Tradycyjny sad dla każdego

Nędza. Tradycyjny sad to taki, który znamy z krajobrazów wiejskich, tam gdzie uprawa owoców nie odbywa się na masową skalę jak w nowoczesnych sadach wysokotowarowych. O zaletach sadów tradycyjnych mówiła 27 lipca w Gminnym Centrum Kultury w Nędzy Katarzyna Krakowska, przyrodniczka związana zawodowo z Parkiem Krajobrazowym Wzniesień Łódzkich. Skupiła się głównie na jabłkach i jabłoniach.

Na początku prowadząca pochwaliła gleby okolicznych miejscowości. W samej Nędzy dostrzega tylko jeden sad wyglądający na tradycyjny. Obecni na sali mieszkańcy wioski wyjaśnili, że gleba tylko wygląda tu korzystnie, bo głębiej jest piasek.

– W nowoczesnych sadach jabłko zanim zostanie zerwane z drzewa jest opryskane chemikaliami około 50 razy. W sadzie tradycyjnym praktycznie nie stosuje się oprysków – wprowadziła Katarzyn Krakowska. Ponadto sad tradycyjny zdobi krajobraz, stanowi pokarm dla owadów i schronienie dla innych zwierząt (dając im np. cień), jest środowiskiem życia ptaków i drapieżników owadożernych (np. jeż), w sezonie ludzie mają smaczne owoce, a to co zostanie niezebrane staje się zimowym źródłem pożywienia zwierząt.

Taki sad wcale nie jest trudny w utrzymaniu – przekonywała przyrodniczka. Dobrze dobierając odmiany drzew możemy ustrzec się wielu chorób roślin, a także wpływu niekorzystnych warunków atmosferycznych. Dlatego przy zakładaniu tradycyjnego sadu jest wskazane aby używać sadzonek szczepionych. Najlepszym podkładem do starych odmian jabłoni jest popularna antonówka. W przypadku grusz jest to grusza kaukaska, a czereśni trześnia. Szczepienie wykonuje się wiosną. Zraz i podkładkę o tej samej grubości nacina się pod tym samym kątem, a następnie łączy za pomocą elastycznej taśmy. Można też kupić zaszczepione drzewko, za które trzeba zapłacić od 10 zł.

Cechą starych sadów są duże przestrzenie między drzewami (najlepiej 8 metrów) i wysoko uniesione korony. Przez to drzewa są lepiej przewietrzane i bardziej odporne na choroby. Tradycyjny sad powinien być wielogatunkowy i wieloodmianowy. Owoce starszych odmian są o wiele smaczniejsze i przyjaźniejsze dla zdrowia.

(woj)

---

Ciekawostki o jabłkach

Mając problem ze szkodnikami wystarczy jeden oprysk tuż po kwitnięciu. To powinno wystarczyć aby np. w śliwkach nie było robaków, a owoce były zdrowe.

Wybrane tradycyjne odmiany jabłek: malinówka oberlandzka, boskoop, antonówka zwykła, grochówka, kronselska, landsberska, kosztela (na zdj.), papierówka, reneta złota.

Tradycyjne odmiany jabłoni owocują obficie co dwa lata. Dobierając drzewka na przemian można zaplanować zbiór co roku.

Kropka na skórce czy ślad po robaku świadcz często o zdrowym wzroście owoców.

Pomoc w zakładaniu i prowadzeniu starego sadu znajdziemy w internecie na stronach: www.pkwl.pl, www.staresady.republika.pl, www.stareodmiany.pl.

Sadząc drzewko wlewamy w wykopaną dziurę wiadro wody,  następnie wsadzamy sadzonkę i zasypujemy ziemią. Odległości około pół metra, dookoła drzewka podsypujemy glebę obornikiem.

Średnia wartość odżywcza jabłka

(w 100 g owocu ze skórką)

Wartość energetyczna: 52 kcal/218 kJ

białka: 0,26 g, węglowodany: 13,81 g,

tłuszcze: 0,17 g, błonnik: 2,4 g;

Witaminy: C: 4,6 mg, B1: 0,017 mg, B2: 0,026 mg, B3 (PP): 0,091 mg, B6: 0,041 mg, B11: 0,003 mg, A: 0,003 mg, E: 0,18 mg, K: 0,02 mg;

Makroelementy: fosfor: 11 mg, wapń: 6 mg, magnez: 5 mg, potas: 107 mg, sód: 1 mg;

Mikroelementy: żelazo: 0,12 mg, cynk: 0,04 mg