Woda i kanalizacja – zerknij do poradnika UOKiK

Kiedy cena za wodę niskiej jakości powinna być obniżona? Czy mieszkańcy powinni płacić za przyłączenie do sieci wod–kan? Kiedy możliwe jest odcięcie dostaw i rozwiązanie umowy? Odpowiedzi na te i wiele innych pytań przynosi poradnik przygotowany przez UOKiK. Urząd przygotował kompendium wiedzy z uwagi na fakt, że do niedawna niemal co dziesiąta jego decyzja dotyczyła rynku wodno–kanalizacyjnego. Pomimo licznych interwencji liczba problemów nie zmniejsza się, a niedozwolone praktyki mają miejsce w różnych częściach Polski.

– Skala nieprawidłowości pokazuje, że nasza publikacja to lektura obowiązkowa dla zarządzających spółkami wodociągowymi, a także władz gminnych, czyli właścicieli tych zakładów. Powinni po nią sięgnąć również konsumenci, którzy często są bezpośrednio dotknięci praktykami niezgodnymi z prawem – mówi prezes UOKiK Marek Niechciał.

Kiedy można wyłączyć wodę?

Jednymi z opisanych kwestii są bezprawnie odcinane dostawy wody i rozwiązywanie umów. Zgodnie z przepisami jest to możliwe jedynie w ściśle określonych przypadkach: niezgodnego z prawem wykonania przyłącza, braku zapłaty za dwa pełne okresy obrachunkowe następujące po dniu otrzymania upomnienia, nielegalnego poboru wody, a także w sytuacji kiedy jakość wprowadzonych ścieków nie spełnia wymogów prawnych lub stwierdzono uszkodzenie lub pominięcie urządzenia pomiarowego. Tymczasem niektóre przedsiębiorstwa wodociągowe przyznawały sobie taką możliwość również w innych sytuacjach, np. gdy odbiorca nie powiadomił o zerwaniu plomby lub nie zabezpieczył pomieszczenia z wodomierzem głównym przed zamarznięciem.

Przyłącze – czym jest i kto powinien płacić

Dużo miejsca poświęcono kwestii przyłączy wodociągowych i kanalizacyjnych. Zwłaszcza definicja przyłącza wodociągowego budzi wątpliwości. W swoim orzecznictwie UOKiK stał na stanowisku, że w żadnym razie nie obejmuje ona przewodu położonego poza granicą nieruchomości odbiorcy. Tym samym osoba ubiegająca się o przyłączenie powinna wykonać na swój koszt jedynie prace, które są zlokalizowane na jej posesji. Żądanie sfinansowania przez odbiorców pozostałych robót, m.in. wykopów przez drogę, samych przewodów i ich włączenia (wcinki) do sieci było uznawane przez Urząd za nadużycie pozycji dominującej.

Do 2014 r. sądy podtrzymywały takie stanowisko, jednak w dwóch przypadkach przyznały rację przedsiębiorcom. W tej chwili obie sprawy są przedmiotem skargi kasacyjnej i czekają na rozpatrzenie przez Sąd Najwyższy.

Zmiany w przepisach

Różnice w definiowaniu przyłącza wynika przede wszystkim z niejasności przepisów. Zdaniem UOKiK najlepszym rozwiązaniem byłoby rozwianie wątpliwości przez ustawodawcę. Kwestia jednoznacznego rozstrzygnięcia, na kim powinny spoczywać koszty budowy poszczególnych instalacji, jest bowiem kluczowa dla uniknięcia konfliktów między zakładami a użytkownikami i społecznością lokalną. Nie jest to jedyny postulat zmian prawnych wysuwany przez UOKiK. – Trwają obecnie prace nad nowelizacją prawa wodnego, który zakłada powołanie instytucji zajmującej się m.in. finansowaniem inwestycji w gospodarce wodnej. Uważam, że warto wyposażyć nową jednostkę w narzędzia do nadzorowania sektora wodociągowo–kanalizacyjnego – mówi prezes UOKiK.

„Poradnik wodociągowo–kanalizacyjny" można pobrać za darmo ze strony internetowej UOKiK.

Samorząd PAP, (tora)