Kącik ZUS

Czy, podobnie jak w przypadku rozwiązania umowy o pracę, po wygaśnięciu prawa do świadczenia kompensacyjnego przysługuje mi prawo do 30 dni bezpłatnej opieki zdrowotnej?

Osoba, która podlega ubezpieczeniu zdrowotnemu z tytułu pobierania np. nauczycielskich świadczeń kompensacyjnych ma prawo do świadczeń zdrowotnych przez 30 dni po ustaniu tego tytułu do ubezpieczenia.

Zatem jeszcze przez 30 dni po ustaniu prawa do świadczeń przysługuje prawo do korzystania z bezpłatnej opieki zdrowotnej.

---

Od września 2020 r. pobieram nauczycielskie świadczenie kompensacyjne. Przez cały 2021 r. pracowałam na umowę zlecenie, najpierw u jednego, potem u innego pracodawcy. Czy powinnam uzyskać od każdego z pracodawców zaświadczenie o uzyskanych przychodach za okres pracy, aby złożyć je do ZUS? Czy za otrzymaną w lutym 2021 r. trzynastkę też powinnam dostać zaświadczenie? Czy może wystarczą PIT-y?

Osoba, która pobiera świadczenia kompensacyjne i dodatkowo pracuje, powinna co roku, do końca lutego dostarczyć do ZUS zaświadczenia o wysokości przychodu za ubiegły rok, wystawione przez każdego pracodawcę (zleceniodawcę). Nie może to być PIT. Na podstawie zaświadczeń ZUS ustali, czy świadczenie było wypłacane w prawidłowej wysokości. Do ustalania przychodu, od którego zależy, czy zmniejszymy lub zawiesimy świadczenie, uwzględniamy kwotę, od której oblicza się składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (jest to tzw. podstawa wymiaru składek). Trzynasta pensja stanowi podstawę wymiaru składek, zatem wlicza się ją do przychodu podlegającego rozliczeniu z tytułu osiągania przychodu. Powinien Pan zatem dostarczyć również zaświadczenie od pracodawcy, który wypłacił to trzynaste wynagrodzenie.

---

W 2009 r. nie osiągając wieku 65 lat odszedłem na emeryturę po 20 latach nieprzerwanej pracy jako nauczyciel. W tym roku osiągnąłem wymagany wiek 65 lat i moje pytanie, czy w tej sytuacji muszę składać jakiś wniosek o ponowne przeliczenie emerytury z tytułu osiągnięcia wieku emerytalnego czy będzie to przeliczone automatycznie?

Z chwilą osiągnięcia powszechnego wieku emerytalnego będzie Pan posiadał tytuł do ustalenia uprawnień do emerytury powszechnej. Postępowanie w sprawie ustalenia prawa do emerytury wszczyna się na wniosek osoby zainteresowanej. Wniosek o emeryturę (EMP) może Pan pobrać ze strony www.zus.pl. Formularze te są również dostępne w punkcie informacyjnym w sali obsługi klientów, w każdej jednostce organizacyjnej ZUS.

Wysokość emerytury powszechnej dla osób urodzonych po dniu 31 grudnia 1948r. obliczamy dzieląc podstawę obliczenia emerytury przez średnie dalsze trwanie życia.

Do ustalenia podstawy obliczenia emerytury uwzględnimy:

• zwaloryzowany kapitał początkowy (jeśli byłeś objęty ubezpieczeniem społecznym przed 1 stycznia 1999 r.);
• zwaloryzowane składki na ubezpieczenie emerytalne, które zostały zapisane na Pana koncie w ZUS po 1998 r. (do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego zaczniemy wypłacać emeryturę powszechną).
• Jeśli otrzymuje Pan wcześniejszą emeryturę, to przy obliczeniu wysokości Pana emerytury powszechnej pomniejszymy podstawę obliczenia o łączną kwotę emerytur wcześniejszych, którą Pan otrzymał. W przypadku, gdyby wysokość tak obliczonej emerytury powszechnej okazała się niższa, niż wypłacana emerytura wcześniejsza, to pozostaniemy przy wypłacie emerytury w dotychczasowej kwocie. Stosowna informacja znajdzie się w decyzji o emeryturze powszechnej.