Pustki w kasach
Dochody w dół
W 12 największych miastach to spadek rzędu 7 proc., pierwszy tak drastyczny w ostatnim dwudziestoleciu. Eksperci nie mają wątpliwości, że przyczyn trudnej sytuacji jest kilka. Składają się na nią zmiana przepisów podatkowych oraz wprowadzanie zwolnień w podatkach lokalnych i wyłączeń spod tego opodatkowania. Odbywa się to bez uwzględniania interesów gmin i zazwyczaj bez refundowania im powstałego ubytku dochodów. Do gminnej kasy nie trafiają też pieniądze od spadków i darowizn przekazywanych najbliższej rodzinie, bo parlament dwa lata temu wprowadził generalne zwolnienie z tego tytułu. Na dodatek w tym roku wprowadzone zostały dwie niższe stawki w podatku dochodowym od osób fizycznych, a odczuwane spowolnienie w gospodarce przełożyło się na niższe wpływy.
Swoje dokładają także sądy administracyjne, których orzecznictwo nie jest jednolite. Zadania nie ułatwia słaba jakość przepisów regulujących podatki lokalne lub ich brak. Na tym gruncie dochodzi do sporów między podatnikami a gminą, a każda przegrana zmusza je do oddawania olbrzymich pieniędzy.
Nie rezygnują
Tymczasem samorządowcy nie rezygnują z inwestycji. Samorządy po I półroczu miały 6,6 mld zł nadwyżki – wynika z danych ministerstwa finansów. To sporo mniej niż rok wcześniej, gdy nadwyżka po sześciu miesiącach przekraczała 12 mld zł. Ale i ich kondycja finansowa jest w tym roku słabsza niż w ubiegłym. Do kas miast, powiatów, gmin i województw wpłynęło w ciągu pierwszych sześciu miesięcy 75 mld zł. To 46 proc. kwoty, którą zaplanowały na ten rok. Łącznie gminy, miasta, powiaty i właśnie województwa wydały 68,7 mld zł, czyli 36 proc. tego, co chcą wydać w całym 2009 r. Na inwestycje przeznaczyły prawie 60 mld zł, czyli tylko 14 proc. rocznego planu. Na koniec czerwca samorządy planowały przeznaczyć na inwestycje w 2009 r. 57,8 mld zł. To o ponad 2 mld zł więcej niż jeszcze na koniec marca. Większość samorządów chce bowiem zrealizować w tym roku ambitne plany inwestycyjne, mimo że kurczą się ich dochody. Zrobią to więc kosztem większego zadłużenia. W drugim kwartale wzrosło ono już o 1,4 mld zł, do 29,8 mld zł.
samorząd PAP