Kiszyni kapusty
Felieton Remigiusza Rączki
Kaj te czasy jak boncloki stoły już wyglancowane i czakały aż przidom dran? O tym czasie wszystko musiało już być narychtowane: bonclok abo beczka, wydżyty kamień, tarło abo maszyna do kronżanio, czysto płachta, wanienka cingowo, szare mydło i troszka szpyrolu. W kożdej szanującej sie ślońskij familiji to już musiała gospodyni mieć nagotowane. Zresztą przed zimą cza było mieć 3 rzeczy: zimioki w grodzy, zakiszono kapusta i zabite prosia. Jak ło tym gospodorz pamiyntoł, toż wszyjscy mogli spokojne spać.
Kiszyni kapusty to był cołki ceremoniał i świynto do cołkij familije. Bajtle czakały cołki rok, żeby se mogły troszka yno podeptać.
Ale tak po prowdzie deptani noleżało do gospodarza, skiż tego że mioł swoja woga. Jak tak wożoł ze 2 cynty, toż mocie pojynci jak kapusta była potym ubito.
Nojprzod kapusta cza było dobrze okroć, żeby kaj tam nie dej Boże jaki ślimak się nie znojd. Nieskożi głomb przeżinało sie nożym na krziż i wciepywało do kronżanio. Pokronżano kapusta szła do wanienki cingowej wyścielonej płachtom. A na spodek beczki cza było dać liście z kapusty. Cza było też mieć nagotowano sol (1 kilo na cynt kapusty), kminek (1 tytka na cynt), no i winne jabka – najlepsze płonki.
Ogromnie ważne było też to, żeby tyn kiery depce kapusta, dobrze wymoczył w szarym mydle i wydżoł nogi. A potym jeszcze obmył szpyrolym.
Zaczynało sie deptani jak już cołko kapusta była pokronżano. Piyrszy szub wciepywało sie do beczki, potym cza było wsadzić tam tego kiery deptoł. I tak to leciało, kapusta, sol z kminkiem, jabka, kapusta, a przi wiyrchu dekel i kamiyń.
Ale deptani, to nie jest prosto sprawa, bo cza tak deptać, żeby udeptać,a nie przedeptać, bo wtedy z kapusty bydzie dżist.
Kochani Ludkowie, co tu dużo godać- zakiście se tako swojsko kapusta, kiero je bez zima nojlepszym źrodłym witaminy C, a i smak takij kapusty je blank inszy niż ta w tych nelonbojtlach. Udanego deptanio Pyrsk!
Słowniczek dlo bajtli:
Nelonbojtel – woreczek foliowy
Kronżać – szatkować
Cynt – 50 kg
Przidom dran – będą używane
Dekel – pokrywka
Narychtować – przygotować