Wspólnota jak wielka rodzina

Ponad 3,5–tysięczną parafię pw. Św. Jerzego tworzą trzy miejscowości: Dębieńsko Stare, Dębieńsko Wielkie oraz Ameryka. Jej dumą i najcenniejszym zabytkiem jest barokowy kościół wybudowany w 1800 roku w miejsce starej, drewnianej świątyni. Z tej dębieńskiej parafii wyszło sześciu księży i cztery siostry zakonne.

Próba ognia

Kiedy 14 maja 2009 roku nad Dębieńskiem zawyły strażackie syreny wiadomo było, że stało się coś niedobrego. Chwilę później mieszkańcy zobaczyli czarny dym nad kościelną wieżą i strzelające w górę płomienie ognia. Wielu tak jak stało, rzuciło się w stronę kościoła. Ludzie stali zaszokowani i patrząc w niebo modlili się, by pan Bóg ocali ich świątynię. Wewnątrz palącego się kościoła uwiali się ochotnicy z miejscowej OSP, ratując przed płomieniami najcenniejsze zabytki. To dzięki ich odwadze i determinacji dębieński kościół wciąż może zachwycać późnorenesansowym ołtarzem z połowy XVII wieku, barokową amboną z 1774 roku, chrzcielnicą z 1808 roku, organami z 1890 roku oraz cennymi dzwonami z XV wieku. Kiedy tylko odjechał ostatni wóz bojowy PSP, ochotnicy zabrali się za sprzątanie i zabezpieczanie otoczenia kościoła. Bardzo szybko zorganizowała się cała parafia. Każdy chciał pomóc. Zgłaszali się starsi i młodzież. Przychodzili i pytali, czego potrzeba. – Nie zostawimy proboszcza samego. Chcemy go wesprzeć i duchem, i pracą. Własnymi siłami zrobimy wszystko, co tylko się da. To jest nasz kościół, nasz największy skarb – mówili. Bo właśnie taka jest parafialna wspólnota u św. Jerzego w Dębieńsku. Przez siedem wieków dębieńszczanie trwali w wierze przodków, przekazując ją kolejnym pokoleniom. To dzięki tej wierze wyszli zwycięsko z „próby ognia”, jakiej opatrzność podała ich trzy lata temu. Jeszcze w dniu pożaru z żalem i niedowierzaniem patrzyli na płonącą wieżę swojego kościoła, a już dzień później w całej dzielnicy rozpoczęło się pospolite ruszenie. Proboszcz Kiwadowicz dobry kontakt z wiernymi ma od lat, ale 14 maja zacieśnił się on jeszcze bardziej. – Na moich parafian zawsze mogę liczyć. Nigdy jeszcze nie zawiedli – mówi kapłan. – Jaki proboszcz, tacy parafianie – odpowiadają wierni.

Dwa kościoły

Dębieńska parafia była jedną z większych w tym regionie. W całej historii należały do niej m.in.: Dębieńsko Wielkie, Dębieńsko Stare, Czerwionka, Czuchów, Ornontowice, Żabik, Bukowina, Rybówka, Zawada, Jankowice, Jaśkowice, kolonie: Ciosek, Angelhof, Solarnia, Friedrichsgrube oraz kolonia i folwark Neuhof. Obecny kościół św. Jerzego pochodzi z XVIII wieku i jest to druga świątynia w Dębieńsku. Pierwszą był kościół drewniany, wybudowany najprawdopodobniej na przełomie XIII i XIV wieku. Rozebrano go w 1798 roku, a w 1800 wy budowano nową, murowaną świątynię w stylu barokowym. 113 lat później ówczesny proboszcz ks. Jan Salzburg, nie mogąc pomieścić w nim wiernych rozbudował go do dzisiejszych rozmiarów. W przyszłym roku parafia będzie obchodzić 100–lecie tego wydarzenia.

Proboszczowie u św. Jerzego

Ponad siedem wieków to spory szmat czasu. Sporo też księży przewinęło się przez parafię.

Nie są znane nazwiska wszystkich duchownych, którzy tu gospodarowali. Pierwszym proboszczem, o którym wspominają oficjalne zapiski i dokumenty był Bernard Durcius, ale nie wiadomo w jakich latach zarządzał parafią. Potem kolejno w Dębieńsku proboszczowali: ks. Paweł Jan Paretius (1642–1678), ks. Mateusz Rolnik (1679–?), ks. Andrzej Dawid Kamiński (1717–1728), ks. Melchior Woyack (1728–1771), ks. Ignacy Kontetschke (1772–?), ks. Jan Gawliczek (?–1845), ks. Franciszek Walczuch (1846–1882), ks. Franciszek Ćwielong (1883–1888) i ks. Paweł Zielonkowski (1888–1901). Z inicjatywy tego ostatniego rozpoczęto budowę organów. Wraz z XIX wiekiem do Dębieńska przyszedł ks. Ludwik Winkler (1901–1906). Jako zwolennik aktywizacji życia społecznego w parafii przyczynił się do rozbudzenia działalności istniejących stowarzyszeń. Proboszcz często spotykał się z różnymi grupami społecznymi, inicjującymi różne przedsięwzięcia. Po nim parafią zarządzali: ks. Jan Salzburg (1906–1923), ks. Teofil Kocurek (1923–1938), ks. Konstanty Kubitza (1938–1940), ks. Konstanty Niechoj (1940–1955), ks. Henryk Rothkegel (1955–1959), ks. Jerzy Guttry (1959–1978), ks. Emanuel Francus (1978–1984), ks. Teofil Grzesica (1984–1989) i ks. Józef Adamczyk (1989–2003). W 2003 toku w Dębieńsku zjawił się ks. Roman Kiwadowicz i proboszczuje wspólnocie 9 lat.

Życie wokół parafii i kościoła

Mieszkańcy Dębieńska bardzo angażują się w życie swojej parafii. Dbają, by kościół był czysty i mógł cieszyć oczy zarówno miejscowych jak i przyjezdnych. Porządkują również otoczenie świątyni organizując akcje sprzątania. Proboszcz Roman Kiwadowicz z wielkim szacunkiem mówi o swoich parafianach, podkreślając, że zawsze może na nich liczyć. Nigdy do niczego nie musi ich namawiać. Duszpasterz daje im serce, a oni odwzajemniają jego szacunek, uznanie i dobro. – Nasz proboszcz jest jak ojciec, brat, kolega. Dobry człowiek, dobry ksiądz i swój chłop – oznajmiają parafianie. Proboszcz to „motor napędowy” parafialnego życia i zawsze obecny na wszelkich miejscowych wydarzenia. Ludzie chętnie udzielają się w grupach parafialnych: Dzieciach Maryi, żywym różańcu, Apostolstwie Dobrej Śmierci, oazie młodzieżowej, domowym kościele oazie rodzin. Działa tu koło Radia Maryja, chór parafialny, zespół charytatywny. Prężnie działa też rada parafialna. Parafia doskonale współpracuje z miejscowymi szkołami, OSP, kołem gospodyń wiejskich i Towarzystwem Sympatyków Ziemi Dębieńskiej.

Małgorzata Sarapkiewicz

---

Parafia świętego Jerzego w Dębieńsku –  metryczka

• Adres, kancelaria parafialna: ul. Borowa 4, 44–230 Czerwionka–Leszczyny, kancelaria jest czynna: od poniedziałku do piątku po mszy porannej do godz. 9.00, w czwartki –godz.15.00–17.00, kontakt: tel.: 32/427–35–55, email: romkiw@wp.pl (proboszcz), ks.grzes@wp.pl (wikariusz), debiensko@archidiecezja.katowice.pl
• Strona internetowa: www.debiensko.strefa.pl
• Proboszcz: ks. Roman Kiwadowicz
• Wikariusz: ks. Grzegorz Kolbiarz
• Liczba parafian: 3589
• Odpust parafialny: niedziela po 24 kwietnia
• Wieczna adoracja: 13 września
• Msze święte: w tygodniu – godz.7.45 i godz.17.30, sobota – godz.16.30, niedziela i Uroczystości – godz.7.00, godz. 9.00, godz.11.00 i godz.16.30, inne nabożeństwa: nieszpory godz.16.00 (niedziela), msza szkolna godz.16.30 (I piątek miesiąca), msza młodzieżowa godz.18.30 (III piątek miesiąca), adoracja Najświętszego Sakramentu – czwartek godz.7.00,  godzinki ku czci NMP godz.7.15 (I sobota), nabożeństwo majowe godz.17.00 (w niedziele godz.15.00 przy krzyżu na Ameryce), różaniec święty godz.17.00 (październik, w niedziele godz.15.00 przy krzyżu na Ameryce), msza św. rorate godz.6.45 (Adwent), droga krzyżowa – piątek godz.17.00, gorzkie żale z kazaniem pasyjnym – niedziela godz.16.00.
• Miejscowości: Ameryka, Dębieńsko Stare, Dębieńsko Wielkie
• Ulice należące do parafii: Asnyka, Bełkowska, Biernota, Borowa, Chodniki, Furgoła, Prosta, Grabowa, Górnicza od Jordanka, Jesionka, Kałuży, Kołłątaja, Kosynierów, Ornontowicka, Markwioka, Odrodzenia, Olchowa, Partyzantów, Strzelczyka, Dr. Malczyka, Środkowa, Cicha, Zabrzańska.
• Cmentarz: parafialny
• Dekanat: Dębieńsko