Kącik ZUS

Razem z żoną jesteśmy na wcześniejszej emeryturze. Ostatnio przeczytałem, że możemy przeliczyć je na nowo przeliczyć. Czy to prawda?

Emeryci z Rybnika

Osoby urodzone do dnia 31 grudnia 1948 r., uprawnione do tzw. wcześniejszych emerytur, mogą zgłosić wniosek o emeryturę przysługującą z tytułu osiągnięcia powszechnego wieku emerytalnego, wynoszącego 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn. Emerytura przyznawana po osiągnięciu powszechnego wieku emerytalnego dla osób urodzonych przed 1 stycznia 1949 r. będzie wyższa dla tych osób, które  - przy przyznaniu wcześniejszej emerytury – przez okres co najmniej 30 miesięcy podlegały ubezpieczeniom społecznym. W takim przypadku tzw. część socjalną emerytury, wynoszącą 24 proc. kwoty bazowej – ZUS obliczy od nowej kwoty bazowej, obowiązującej w dacie ustalania emerytury powszechnej.

Natomiast do obliczenia części tzw. stażowej  tej emerytury zostanie przyjęta podstawa wymiaru emerytury wcześniejszej. Oznacza to, że część tej emerytury, zależna od udowodnionego stażu ubezpieczeniowego, ustalana będzie zawsze od tej samej, lecz zwaloryzowanej kwoty bazowej, od jakiej była ostatnio obliczona emerytura wcześniejsza.

Emerytura powszechna, przysługująca osobom, które nie pracowały przez co najmniej 30 miesięcy po przyznaniu wcześniejszej emerytury, jest w całości obliczana od dotychczasowej kwoty bazowej.

Osoby urodzone 1 stycznia 1949 r. i później, uprawnione do wcześniejszej emerytury obliczonej na dotychczasowych zasadach ( a więc takiej, której wysokość była uzależniona od podstawy wymiaru i stażu ubezpieczeniowego), z chwilą ukończenia powszechnego wieku emerytalnego mogą zgłosić wniosek o emeryturę przysługującą z tytułu osiągnięcia tego wieku. Emerytura ta obliczona zostanie według nowych zasad, tj. od podstawy wymiary stanowiącej sumę zwaloryzowanego kapitału początkowego oraz zwaloryzowanych składek na ubezpieczenie emerytalne, zewidencjonowanych na indywidualnym koncie ubezpieczonego począwszy od 1999 r. Podstawa wymiaru nowej emerytury zostanie pomniejszona o kwoty pobranych emerytur wcześniejszych.

---

Jestem uprawniony do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy. Kilka miesięcy temu podjąłem zatrudnienie na podstawie umowy o pracę, a moje wynagrodzenie wynosi 2600 zł brutto. Dotychczas mieściłem się w niższym progu zarobkowym i ZUS wypłacał mi świadczenie w pełnej wysokości. Ostatnio dowiedziałem się, że od września tego roku progi zarobkowe uległy obniżeniu. Czy to prawda i w związku z tym mam pytanie, czy moje świadczenie będzie zmniejszone?

Marek K.

Renciści oraz emeryci, którzy nie ukończyli powszechnego wieku emerytalnego i wykonują działalność podlegającą obowiązkowi ubezpieczenia społecznego (np. zatrudnienie w ramach stosunku pracy, umowę – zlecenie czy działalność gospodarczą), muszą uważać, aby uzyskiwanych przez nich przychód nie przekraczał określonych progów zarobkowych. Jeśli przychód z działalności przekracza niższą kwotę graniczną (czyli 70 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za kwartał kalendarzowy ostatnio ogłoszonego przez prezesa GUS), ale jest jednocześnie niższy od wyższego progu zarobkowego (czyli 130 proc. tego wynagrodzenia), świadczenie podlega zmniejszeniu o kwotę przekroczenia pierwszego limitu, nie więcej jednak niż o maksymalną kwotę zmniejszenia ustaloną dla emerytury lub renty w danym okresie. W razie przekroczenia wyższego progu zarobkowego świadczenie podlega zawieszeniu.

Progi zarobkowe zmieniają się raz na kwartał ( od 1 marca, 1 czerwca, 1 września i 1 grudnia każdego roku) w zależności od kwoty przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia ogłaszanego przez GUS.

Od 1 września 2013 r. niższy próg zarobkowy wynosi 2528,80 zł. Jest on niższy niż był w poprzednim okresie, tj. od 1 czerwca br. do 31 sierpnia br.), a wynika to z obniżenia kwoty przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego przez prezesa GUS. Wraz ze zmianą niższego progu obniżeniu uległ również wyższy limit i od 1 września br. wynosi 4696,30 zł.

Dorabiający emeryci i renciści zobowiązani są niezwłocznie powiadomić ZUS o podjęciu działalności zarobkowej wpływającej na zawieszenie lub zmniejszenie świadczenia.