Kościół, który połączył dwie parafie

Jeśli przyjąć, że stary kościół powstał około 1300 roku, w tym samym czasie na Bliskim Wschodzie wyprawy krzyżowe zakończyły się klęską Ludwika IX pod Tunisem, a niedługo później Mamelucy zdobyli miasta Trypolis i Akkę – ostatni przyczółek krzyżowców. W Leszczynach natomiast życie biegło swoim torem. Jako kościół parafialny, świątynia p.w. Trójcy Przenajświętszej opisana jest dopiero w 1447 roku. Wtedy parafia wchodziła w skład dekanatu żorskiego. Na temat późniejszych wydarzeń źródła milczą. Wiadomo jednak, że w 1606 roku zbudowano w Leszczynach nowy drewniany kościół. Tak głosi napis na jego belce na wieży. Jego budowniczym miał być cieśla Jan Ożga. Kościół był konstrukcji zrębowej ze słupową wieżą. Prawdopodobnie budowę rozpoczęto w 1594 roku. Z tego roku pochodzi również pierwszy ołtarz w kościółku, którym był obraz Trójcy Świętej. Później, z końcem XVII wieku powstał barokowy ołtarz, który znajduje się w świątyni po dziś dzień. Ufundowali go miejscowi włodarze Spigelowie.

Trudne losy po reformacji

Od XVII wieku parafia w Leszczynach przechodziła zmiany. W 1627 roku utraciła samodzielność i przyłączono ją do Bujakowa. Taki stan trwał około 20 lat. Drugie utracenie samodzielności parafii nastąpiło w  1700 roku. Wtedy Leszczyny weszły w skład parafii w Bełku. 117 lat później po raz pierwszy zaczęto spisywać w parafii ilość udzielanych chrztów i zgonów. W 1857 roku w parafii było 611 katolików i 17 ewangelików. W XIX wieku na terenie Leszczyn panowała bieda i małe plony. To jednak nie przeszkodziło mieszkańcom w finansowaniu parafii. W 1845 roku Jan Hawel z Pyskowic zbudował nowe organy dla leszczyńskiej parafii. Leszczyny należały do parafii w Bełku jeszcze do 1919 roku, kiedy po 8-letnim okresie kuracji wznowiono parafię p.w. Świętej Trójcy w Leszczynach.

Męczennik z Leszczyn

W XX wieku w Leszczynach zaszły znaczące dla parafii zmiany. W 1926 roku proboszczem został ks. Adolf Pojda, zastępując ks. Pawła Gedigę. Ks. Pojda zapisał się na kartach historii budową obecnego kościoła w Leszczynach, która rozpoczęła się w 1937 roku. Za swoje patriotyczne poglądy ks. Pojda w 1940 r. trafił do więzienia w Rybniku, skąd w grudniu tego samego roku został zesłany do obozu w Dachau, gdzie został zabity w komorze gazowej w 1942 r. Na pamiątkę proboszcza nazwana została ulica, przy której stoi obecny leszczyński kościół. W czasie wojny z kościółka Trójcy Świętej skradzione zostały dwa dzwony. Jeden z nich – dzwon Maria znajduje się w niemieckim kościele w Elze i wszystko wskazuje na to, że już niedługo wróci do Leszczyn, dzięki staraniom specjalnie powołanego komitetu.

Z Leszczyn do Palowic

W latach 70. XX wieku drewniany kościółek funkcjonował już tylko jako zabytek, który wymagał renowacji. Ten fakt wykorzystały kościelne władze. Najpierw ks. Ludwik Pitas z Woszczyc w 1969 r. zakupił duży teren budowlany w Palowicach. Transakcja została zrealizowana w porozumieniu z Franciszkiem Strzodą, miejscowym rolnikiem. To na jego nazwisko zakupiona została nieruchomość, aby nie przyciągać uwagi komunistycznych władz. Nim na budowę kościoła uzyskano zgodę, ks. Pitas zmarł. Bp Henryk Bednorz wystosował do mieszkańców Palowic list, w którym zasugerował przeniesienie drewnianego kościoła z Leszczyn do Palowic. W końcu w 1980 roku wydana została zgoda urzędu na przeniesienie kościoła. Nie uzyskano jednak zgody na budowę świątyni na terenie zakupionym przez ks. Pitasa. Po długich rozmowach znaleziono jednak nową lokalizację. Była to działka Klary Gorzawskiej, która już wcześniej była brana pod uwagę jako teren pod kościół. Za czasów ks. Pitasa na sprzedaż nie zgodził się jednak jej ówczesny właściciel. Właścicielka przekazała Kościołowi znaczną część swojej nieruchomości, a ks. Alfred Szkróbka (przyszły proboszcz) uzyskał zgodę urzędu. W końcu po wielu pracach związanych z demontażem kościoła w Leszczynach i jego rekonstrukcją w Palowicach, 21 października 1981 roku poświęcono nowy-stary kościół w Palowicach z udziałem licznych duchownych oraz biskupa Henryka Bednorza. Od tej pory kościół Świętej Trójcy cieszy oczy i serca parafian z Palowic.

Szymon Kamczyk