Kącik ZUS

Chciałbym wiedzieć, od czego zależy, że ktoś ma emeryturę wyliczoną według starych zasad, a inny według nowych. Przecież przepisy powinny być takie same dla wszystkich?

Michał K.

Funkcjonujący obecnie w naszym kraju system emerytalny przewiduje zróżnicowanie możliwości nabycia prawa do emerytury oraz ustalenia jej wysokości. Zależą one przede wszystkim od daty urodzenia osoby wnioskującej. Osoby urodzone po dniu 31 grudnia 19548 r. nabywają po ukończeniu powszechnego wieku emerytalnego prawo do emerytury z systemu z systemu zreformowanego, czyli obliczanej w oparciu o kapitał początkowy i składki zgromadzone na indywidualnym koncie w ZUS.

Również osoby urodzone po 31 grudnia 1948 r., które udowodnią na dzień 1 stycznia 1999 r. staż: – 20 lat okresów składkowych i nieskładkowych (kobiety), - 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych (mężczyźni) oraz 15 lat pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnych charakterze mają prawo do emerytury z systemu zreformowanego po osiągnięciu obniżonego o 5 lat wieku emerytalnego.

Emerytura obliczona według zreformowanych zasad może być również przyznana dla osób urodzonych przed 1 stycznia 1949 r. jeśli udowodnią: mężczyźni – 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych, kobiety – 20 lat okresów składkowych i nieskładkowych, osiągnęli wiek emerytalny oraz kontynuowali ubezpieczenie emerytalne i rentowe po osiągnięciu wieku emerytalnego. Dla pozostałych urodzonych przed 1 stycznia 1949 r. prawo do emerytury powstaje z chwilą osiągnięcia wieku emerytalnego i spełnienia określonych w ustawie warunków stażowych, a jej wysokość obliczana jest według niezreformowanych zasad i zależy od długości przebytych okresów zatrudnienia i osiąganych przychodów.

Odrębną grupę stanowią osoby, które mogą przejść na emeryturę obliczoną według niezreformowanych zasad, a są urodzone po 31 grudnia 1948 r., a przed dniem 1 stycznia 1969 r., o ile spełnili do dnia 31 grudnia 2008 r. określone w wystawie warunki regulujące nabywanie prawa do emerytury według dotychczasowych zasad w wieku niższym od ustawowego wieku emerytalnego (przepisy określają warunki nabycia prawa do emerytury, m.in. dla kolejarzy

i nauczycieli). W szczególnych przypadkach emerytury mogą być obliczane według dotychczasowych zasad dla osób urodzonych po 31 grudnia 1948 r., które wykonywały pracę górniczą.