Dni chwały i klęski leszczyńskiego dworca

Linia kolejowa o długości 31,37 km przebiegająca przez Leszczyny (nazwy stacji w przeszłości: Egersfeld, Rzendowka, Rzędówka, Czerwionka-Leszczyny) oddana została do użytku 1 października 1856 roku jako część trasy Rydułtowy – Orzesze, przez Rybnik. Do 1912 roku, kiedy ukończono budowę odcinka z Rybnika przez Paruszowiec, Leszczyny były połączone z Rybnikiem poprzez Piaski. Do dzisiaj ślad tego odcinka zwany jest przez mieszkańców Leszczyn, Przegędzy i Kamienia „Starom Banom”, która biegnie w stronę Piasków przecinając ul. Mikołowska obok schroniska Św. Brata Alberta w Przegędzy.

Linia 140

Była to już kontynuacja linii kolejowej o długości 17,09 km prowadzącej z Nędzy przez Suminę do Rydułtów, oddanej do użytku 1 stycznia 1855 roku. 29 grudnia 1856 roku przedłużono ją o 9,88 km z Orzesza do Mikołowa a 20 grudnia 1858 roku połączono Mikołów z Ligotą (obecnie Katowice – Ligota). Linia ta (nr 140), o całkowitej długości ponad 67 km była od Ligoty do Leszczyn jednotorowa, od Leszczyn do Rybnika Towarowego – dwutorowa, dalej do Suminy znów jednotorowa a od Suminy do Nędzy – dwutorowa. Obecnie jest ona całkowicie zelektryfikowana. Jednak, rozporządzeniem z kwietnia 2007 roku, tylko dwa jej odcinki zostały zaliczone do linii o znaczeniu strategicznym – są to szlak Leszczyny – Rybnik oraz Sumina – Nędza.

Drugie połączenie

Na początku XX w. Leszczyny uzyskały drugie ważne połączenie kolejowe, tym razem z Gierałtowicami przez Knurów. Gierałtowice połączone już były z linią kolejową z Orzeszem od 1 stycznia 1888 roku. Rozwój knurowskiej kopalni był przyczyną powstania w 1905 roku koncepcji połączenia Knurowa z Leszczynami, by górnośląski węgiel mógł być transportowany najkrótszą i najmniej przeciążoną linią do Austrii. Drugim bodźcem był rozwój samej kopalni jak i koksowni. 15 lipca 1908 roku połączono sześciokilometrowym odcinkiem kolei Knurów z Gieraltowicami. Jedenastokilometrowy odcinek łączący Knurów przez Szczygłowice z Rzędówką oddano do eksploatacji 1 października 1909 roku.

Ważny węzeł komunikacyjny

Tak więc Leszczyny już ponad wiek temu stały się ważnym węzłem komunikacyjnym. XXI wiek rozpoczął się fatalnie dla trasy do Zabrza – Makoszów. Zlikwidowano tu ruch pasażerski, a towarowy znacznie ograniczono. Dworce i przystanki kolejowe popadają w ruinę, co dotknęło także dworzec w Leszczynach. Stan obecny dworca ilustrują załączone fotografie. Wprawdzie mówi się o reaktywowaniu linii do Makoszów ale, na razie, dla ruchu towarowego. Ruch osobowy – może kiedyś. Torowiska i urządzenia kolejowe jeszcze są lecz ich stan stale się pogarsza. Linia osobowa i towarowa Chalupki – Katowice funkcjonuje nadal, lecz leszczyński piękny dworzec, na zdjęciu sprzed ponad stu lat, bliski jest całkowitej ruiny. Nikt, ani samorządy wszystkich szczebli czy kolei – nie ma pomysłu na ratowanie tego ważnego dla regionu obiektu!

Krzysztof Kluczniok
Prezes Stowarzyszenia Przyjaciół Leszczyn „Dzwon”