Kącik ZUS
Beata Kopczyńska, rzecznik prasowy O/ZUS w Rybniku
Pracuję na umowę o dzieło. Jestem też emerytem. Czy ta moja praca ma wpływ na możliwe zawieszenie mojej emerytury?
Na zawieszenie lub zmniejszenie emerytury dla świadczeniobiorcy, który nie ukończył wieku emerytalnego, wpływ ma przychód uzyskany z tytułu działalności podlegającej obowiązkowi ubezpieczenia społecznego. Za działalność podlegającą obowiązkowi ubezpieczenia społecznego uważa się zatrudnienie, służbę lub inną pracę zarobkową albo prowadzenie pozarolniczej działalności. Umowa o dzieło ma wpływ na zawieszenie i zmniejszenie wysokości emerytury wtedy, gdy została zawarta z pracodawcą, z którym pracownik pozostaje w stosunku pracy.
Czy pracodawca ma obowiązek informowania ZUS o wysokości uzyskiwanych przychodów przez zatrudnionych przez nich emerytów i rencistów?
Ustawa o emeryturach i rentach nakłada na świadczeniobiorców obowiązek powiadomienia organu rentowego o podjęciu dodatkowej pracy zarobkowej. Osoby, które po raz pierwszy ubiegają się o emeryturę lub rentę, informację taką umieszczają we wniosku o świadczenie. Osoby podejmujące dodatkową pracę zarobkową, a już uprawnione do świadczeń, zobligowane są do przesłania stosownej informacji. Ważne jest, aby z zawiadomienia wynikało, od kiedy została podjęta dodatkowa praca zarobkowa i jaka jest wysokość przychodu. Po zakończeniu roku kalendarzowego – do końca lutego – emeryci i renciści, a także płatnicy składek zobowiązani są do powiadomienia ZUS o przychodzie uzyskanym w minionym roku. Obowiązek ten spoczywa na świadczeniobiorcy także wtedy, gdy w ciągu roku kalendarzowego on lub płatnik składek informował już organ rentowy o podjęciu lub zaprzestaniu wykonywania działalności oraz o wysokości osiąganego przychodu. Pracodawca zatrudniający emeryta lub rencistę w ramach stosunku pracy lub na podstawie umowy o pracę nakładczą, a także zleceniodawca i inny płatnik składek zobowiązany jest do nadesłania zaświadczenia o kwocie przychodu uzyskanego przez emeryta lub rencistę.
W marcu zmarł mój mąż. Mam 43 lata i nie mam pracy. Nie mieliśmy dzieci. Dowiedziałam się, że nie otrzymam renty rodzinnej. Wszystko, co stanowiło jakąś wartość, sprzedałam, aby mieć za co leczyć męża. Czy z uwagi na to, że nie mam pracy i środków do życia, mogę wystąpić do ZUS o jakieś świadczenie?
Wdowa może nabyć prawo do renty rodzinnej, jeśli w chwili śmierci męża osiągnęła wiek 50 lat lub była wtedy niezdolna do pracy. Uprawnienie przysługuje również wdowie, która spełni wymienione warunki po śmierci męża – nie później jednak niż w ciągu 5 lat od jego śmierci. Dla wdowy, która nie może otrzymać renty rodzinnej i nie ma niezbędnych źródeł utrzymania, ustawodawca przewidział okresową rentę rodzinną. Jest ona wypłacana przez rok od śmierci męża, a nawet do dwóch lat od tej daty, jeśli uczestniczy w szkoleniu w celu uzyskania kwalifikacji do wykonywania pracy zarobkowej